گفتگویی تفصیلی با دکتر خدایار، سخنگوی اصولگرایان استان
در دومین شماره هفته نامه توسن در سال جدید گفتگویی تفصیلی با دکتر خدایار، سخنگوی اصولگرایان استان صورت گرفته است که مشروح آن را در زیر می خوانید:
به گزارش توسن، دکتر دادخدا خدایار، عضو هئیت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان از چهره های با سابقه جریان اصولگرایی در استان محسوب می شود.
وی چندی قبل با آرای اکثریت نمایندگان احزاب اصولگرا و چهره های تاثیر گذار این جریان به عنوان سخنگو جامعه اصولگرایی سیستان و بلوچستان انتخاب شد.
متن ذیل ماحصل گفتگوی تفصیلی هفته نامه توسن با ایشان است:
امسال از جانب رهبر معظم انقاب به عنوان سال همدلی و همزمانی دولت و ملت نامگذاری شده است.برای تحقق این شعار در استان چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
خدایار: ابتدا لازم است که دولت به این محتوا و معنی باور داشته باشد و مردم نیز باور کنند که همدلی و همزبانی یکی از ضروریاتی است که نیاز است در این برهه از زمان در خرد و کلان برنامه ها و عملکرد نهادهای دولتی و مردمی نصبالعین قرارگیرد؛ ولی برای تحقق عملی آن ضرورت دارد دولت و دولتمردان بستر و مقدمات لازم را فراهم کنند و با نزدیک شدن بیش از پیش به احزاب و تشکلهای مردمی و بدنه توده مردم، این شعار را جامع عمل بپوشانند.
پس از انتخابات سال۹۲ به نظر میرسد اصولگرایان استان منتقدترین گروه در زمینه برنامه های دولت تدبیرو امید دراستان هستند؟ شما علت را چه میدانید؟
خدایار: اصوالگرایان با توجه به مبانی دینی و سیاسی خود، در دولتهای قبل نیز منتقدهای منصف بوده اند و عملکرد و نوع ارتباط آنها حتی با دولتهای اصوالگرا نیز این ادعا را ثابت میکند. هر دولتی از اصلاح طلب، اصوالگرا و یا اعتدالگرا به هر اندازه که ضعف بیشتری داشته باشند و نقاط مبهم و غیرشفاف بیشتری در عملکرد آنها باشد؛ قطعاً بیشتر مورد انتقاد قرار می گیرد.
دولت اعتدال هم به دلیل اینکه از بعد سیاسی مرزهای فکری و عملی خود را با گروههای افراطی اصلاح طلب و غیره مشخص نکرده و هم از جهت اینکه استراتژی خود را برای مسائل مختلف و مشکلات متنوع این استان به صورت شفاف تعریف نکرده و بعضاً برخلاف مبانی و اصول تعریف شده نظام حرکت کرده است و از طرف دیگر ارتباط نزدیک وصادقانهای با تشکلهای اصولگرایان نداشته است؛ بیشتر مورد نقد قرار گرفته و خواهد گرفت.
چرا سهمیه اصولگرایان استان در بدنه مدیریتی دولت به نسبت دیگر استانها بسیار ناچیز است؟
خدایار: اولاً مدیران ارشد دولتی دوره قبلی در استان با وجود آنکه خود را اصوالگرا میدانستند؛ در حد کافی از مدیران اصوالگرا استفاده نکردند و بعضی از مدیرانی که به نحوی خود را از جهت سیاسی و کاری هماهنگ با دولتهای قبل می دانستند را در پستها ابقا کردند و ثانیاً معلوم می شود که دیدگاه این دولت آن است که صرفاً از مدیرانی که هوادار دولت اعتدال هستند و به تعبیر معروف «تابلودار » باشند؛ استفاده کند و به دنبال چنین مدیرانی است.
ثالثاً در بعضی جاها که مدیران ارشد استان بنا بر توصیه های بعضی از دلسوزان و نیز وجود نیروهای مومن و کارآمد بنا داشته تا آنها را ابقا کند و مدیریت آنها را استمرار بخشد؛ عده ای از اصلاح طلبان افراطی و تنگ نظر با این تصمیم و رویکرد بشدت مقابله کرده و به مخالفت پرداخته اند؛ از این جهت سهم مسئولیتی اصولگرایان در مدیریت استان به حداقل رسیده و چه بسا در آینده نزدیک به صفر برسد.
دغدغه اجماع بین هر دو جناح کشور یعنی اصولگرایان و جناح اعتدال و اصلاح طلبان وجود دارد؟ از نظر شما در بعد استانی وضعیت اجماع اصولگرایان چگونه است؟
خدایار: به حول و قوه الهی در استان شاید از هر زمانی بهتر و بیشتر اجماع بین اصوالگرایان تحقق عملی یافته و مجموعه گروه ها و تشکلهای اصوالگرا تفاهم و وحدت لازم را دارا هستند. حدود یک سال است که تشکیلات مربوط به اجماع اصوالگرایان استان سازمان عملی پیدا کرده و به طور میانگین در هر دو هفته یک جلسه برگزار کرده است. اصوالگرایان استان در این جلسات ضمن آسیب شناسی عملکرد گذشته، به تقویت و تعمیق ارتباط و همفکری و همپوشانی خویش اقدام نموده و علاوه بر آن در صدد ارتباط معقول با سایر گروهها برای رشد و توسعه همه جانبه استان و بالا بردن ضریب منافع ملی و جلوگیری از سوء استفاده دشمن در این استان حساس بوده و هستند.
فعالیتهای انتخاباتی -به خصوص مجلس- اصولگرایان در چه مرحله ای است؟
آیا وارد مصادیق شده اید؟
خدایار: با عنایت به پیچیدگی صحنه
انتخابات مجلس شورای اسلامی مخصوصاً در این استان، اصوالگرایان در این مقطع از
زمان در حال بررسی و شناسایی افراد و گروه هایی هستند که بنا دارند در انتخابات
وارد شوند و اوضاع قابل پیش بینی برای هرگونه حضور یا عدم حضور افراد شاخص از
جناحهای مختلف را رصد کرده و احتمالات مختلف را تحلیل میکنند؛ اما هنوز وارد
مصادیق نشده اند. بعضی از شهرهای استان نسخه های ویژه برای انتخابات لازم دارند و
به طور کلی هدف وحدت و تفاهم اصوالگرایان در انتخابات استان است و اگر لازم باشد
اصولگرایان استان باید این آمادگی را در خود احساس کند که برای حفظ منافع کلان
استان باسایر گروهها تبادل نظر و همکاری کنند.
به نظر شما نمایندگان مجلس استان متعلق به کدام جناح خواهد بود؟ ارزیابی کلی شما از ترکیب سیاسی نمایندگان استان در مجلس آینده چگونه است؟
خدایار: ماهیت بعضی از نمایندگان استان قبل از آنکه سیاسی باشد؛ قوی و مذهبی است. با عنایت به اینکه در استان گویا بعضی از اقوام و مذاهب خاص به طور همیشگی اصلاح طلب محسوب میشوند؛ لذا با این تعریف شاید اکثر یا بیش از نیمی از نمایندگان مجلس از شهرستانهای منطقه بلوچستان با رویکرد قومی و مذهبی انتخاب میشوند و اصلاح طلب به شمار آیند و سایر نمایندگان برخلاف تعریف ارائه شده و رویکرد سیاسی خاص، انشاالله اصوالگرا خواهند بود.
عمده دلیل اختلاف دیدگاه میان اصولگرایان با اصلاح طلبان استان را در چه میدانید؟
خدایار: به طور کلی میتوان گفت این اختلافها بیشتر در بعد حد و مرز ولایت پذیری و جایگاه ولایت فقیه، مباحث آزادی های اجتماعی و خلط آن با بی بند و باری ها، نوع دیدگاه و ارتباطات بین المللی مخصوصاً ارتباط با آمریکا و غرب و تعامل هسته ای و نیز کم و کیف انتصاب مدیران در استان قابل طرح است.
گفته می شود استاندار سیستان و بلوچستان تلاش کرده جناح اصولگرای استان را به شدت منزوی کند؟ چرا چنین اصراری وجود دارد؟ آیا استاندار را در عمل به شعار اعتدال موفق ارزیابی میکنید؟
خدایار: به نظر بنده اعتدال یعنی عمل براساس عدالت در حوزه رفتار و برخورد عادلانه و به دور از تبعیض در حوزه اخلاق و میانه روی در حوزه قضاوت و انتصاب مدیران، اما به نظر می رسد گروههای افراطی اصلاح طلب که در بعضی از آنها رگه هایی از حضور در فتنه ۸۸ وجود دارد؛ میخواهند این دولت را به نفع خویش مصادره کنند. بر همین اساس به نظر می رسد شخص استاندار نیز بیش از اینکه خود را اعتدالگرا بداند؛ با توجه به سوابق و عملکردش خود را اصلاح طلب معرفی کرده است. گرچه هنوز اندکی از مدیران اصوالگرای استان در جایگاه های دولتی مشغول کار هستند؛ اما شواهد نشان میدهد که استاندار یا به اراده خویش و یا تحت فشار گروه ها و افراد افراطی بنا ندارد آنها را تثبیت کند؛ زیرا تفکر آنها صرفاً تفکر جناحی و حزبی است و اعتقادی به شایسته سالاری ندارند وگرنه براساس شعار اعتدال و نتیجه انتخابات حداقل باید سهم اصوالگرایان ۴۵ درصد پست های مدیریتی استان باشد.
از نظر شما -جدا از تعاریفی که از اصولگرایی در کل کشور وجود دارد- ویژگیهای گفتمانی و بومی یک اصولگرا در استان چیست؟
خدایار: یک اصوالگرا کاملاً خود را مکلف به تبعیت همه جانبه از منویات، فرمایشات و سفارشات رهبری می داند. از سوی دیگر خود را مقید و ملتزم به پایبندی عملی به قانون اساسی و قوانین جاری جمهوری اسلامی می داند و در عین حالی که خود را پیش مرگ ارزش های انقلاب اسلامی و منویات امام راحل دانسته؛ سعی دارد تا قبل از آنکه مطالبه حقوق فردی و حزبی داشته باشد مطالبه منافع ملی و منطقه ای را در اولویت قرار دهد. اصوالگرایان استان معتقدند باید وحدت در مقاطع و مراتب مختلف از جمله وحدت سیستانی و بلوچ، وحدت بومی و غیربومی و وحدت اصوالگرا و اصلاح طلب در حد اعلا ایجاد شود تا با همیاری و همکاری یکدیگر ضمن تحقق عملی شعار امسال، مشکلات این استان مخصوصاً ناامنی و بیکاری به حداقل برسد.
دغدغه امنیت برای مردم استان بسیار جدی است. دولت تاکنون نتوانسته در این زمینه کارنامه موفقی ارایه دهد. علت چیست؟ آیا جریان اصولگرا جدای از برنامه دستگاه های امنیتی و راهبردهای حاکمیتی در سطح تاکتیکی برای تامین امنیت پایدار برنامه و راهبرد خاصی دارد؟ به صورت کلی نگاه اصولگرایان به مقوله امنیت چگونه است؟
خدایار: از نظر اصولگرایان موانع ایجاد امنیت پایدار در این استان عبارتند از:
مشکل امنیت استان هنوز به عنوان یک مشکل ملی به طور جدی به باور مسئولان تصمیم ساز کشوری تبدیل نشده است و متاسفانه بعضی از مسئولین ارشد استانی نیز عوامل ناامنی را «خرده شرارت » نامیده اند. نهادهای مربوطه استراتژی و حتی تاکتیک واحدی برای برخورد و مقابله با مقوله ناامنی ندارند و بعضاً به صورت سلیقه ای و جزیره ای عمل می کنند و به طور کلی وحدت نظر در میان مجموعه نهادها و دستگاههای سیاسی، انتظامی و امنیتی به طور کامل و جامع وجود ندارد. تاکنون از سرمایه و نیروهای مادی و معنوی استان که دلسوزی و محرمیت آنها در طول پیروزی انقلاب و مسئله دفاع مقدس ثابت شده؛ به نحو شایسته استفاده نشده و نمی شود. به تعبیر دیگر از ظرفیت مردمی مورد اعتماد در دفاع از مرزها بهره برداری نشده و بعضاً کسانی در این زمینه به کار گرفته شده اند که عملکرد آنها در عمل مورد تائید نبوده و جواب مثبت نداده است. در حوزه سیاسی و کشورهای همسایه به نظر می رسد از همه توان و ظرفیت استفاده نشده است. البته از آن جهت که موضوع بسیارتخصصی و پیچیده است؛ احتمال می رود موانع دیگری نیز وجود داشته باشد و از آن جهت که موضوعات طبقه بندی است قابل ذکر نباشد؛ اما نکته ای که نمیتوان از آن گذشت این است که تفکر تکفیری و افراطی به نحوی در بخش هایی از استان نفوذ کرده که توانسته به صورت عملکرد دوگانه و رفتارهای غیرشفاف و مبهم، مسئولان ذیربط را به انحراف و اشتباه وا دارد.
کارنامه اقتصادی دولت در استان را چگونه ارزیابی میکنید؟
خدایار: بسیاری از کارشناسان معتقدند که ریشه خیلی از مشکلات استان عدم توسعه اقتصادی است. از جهاتی این نظر مورد تایید است؛ هر چند که به نظر بنده خود این مشکلات اقتصادی ریشه های فرهنگی و اعتقادی دارد؛ اما به دلیل عقب ماندگی اقتصادی و فاصله بسیار استان در زمینه شاخص های اقتصادی با میانگین کشوری، با این بودجه و برنامه های عادی این عقب افتادگی قابل جبران نیست. لذا ضرورت دارد این مشکل با بودجه ها، برنامه ها و اقدامات جهادی و انقلابی و حضور مدیران توانمندی که دیدگاه و رویکرد تخصصی اقتصادی برخوردارباشند؛ مرتفع گردد اما متاسفانه هم در بعد مدیریتی، بعد بودجه و بعد برنامه و هم در بخش اجرایی نظام نتوانسته مشکلات اقتصادی این استان را برطرف کند. به طور مثال در حالی که اکثریت استان های کشور در بخش زیربناهای حمل و نقل، سوخت و صادرات و واردات از امکانات قابل توجهی برخوردار هستند؛ ولی در این استان بهره های حداقلی هم در این زمینه ها وجود ندارد.
علت کندی دولت در دیپلماسی دریافت حق آبه از افغانستان در چیست؟ علت عدم موفقیت دولت در فشار به پاکستان برای مقابله با تروریستها در خاک این کشور را چگونه ارزیابی می کنید ؟
خدایار: به نظر بنده علت این امر آن است که اولویت این مسائل هم از جهت حق آبه و هم از جهت امنیت مرزی برای مدیران استانی و کشوری به یک باور جدی تبدیل نشده و در حد اعلای توان در این زمینه وقت گذاشته نشده و پیگیری های لازم صورت نگرفته است و از سوی دیگر مردم این استان نیز به نظر بنده مطالبه و جدیت لازم را برای عملی ساختن درخواست ها و حقوق خود نداشته و برای این که مشکلی برای نظام ایجاد نشود سعی کرده اند به حد معمول و درخواست های مکاتبه ای و شفاهی بسنده کنند و همچنین از سوی دیگر نمایندگان مردم در مجلس نیز جز افراد معدودی این مطلب را به طور جدی مورد مطالعه و پیگیری قرار نداده اند.
کارشناسان معتقدندبرخی دولتمردان در فهم مسائل امنیتی استان دچار محاسبات غلط استراتژیک هستند؟ برخی ارزیابی ها نیز نگاه سیاست زده برخی دولتمردان به مقوله امنیت استان را تایید می کند. تحلیل شما در این زمینه چگونه است؟
خدایار: همانطور که قبلاً نیز عرض شد؛ بعضی از مدیران ارشد استانی تخصص لازم و در پی آن استنباط درستی از مقوله امنیت ندارند و دیدگاههای آنها صرفاً حزبی و سیاسی کاری است. بر همین اساس راه حلها و عملکرد آنها نیز ناقص و ابتدایی است. به نظر بنده مدیریت ارشد استان باید انسانی جامع الاطراف و در بردارنده تفکری ترکیبی از سیاست، امنیت، اقتصاد و فرهنگ باشد و متناسب با شرایط سیستان و بلوچستان که بحرانی ترین استان کشور به حساب می آید؛ قویترین مدیر نسبت به سایر استانها باشد.
برنامه اصولگرایان برای پیگیری مطالبات قومی و مذهبی دراستان چیست؟ اصولگریان به مسئله قومیت و مذهب در استان چگونه نگاه می کنند؟
خدایار: اصوالگرایان واقعیت تفاوتهای قومی و مذهبی را در استان انکار نمی کنند؛ اما معتقدند که گسترش و تشدید دیدگاه هایی که صرفاً مطالبات را قومی و مذهبی پیگیری کند خطرناک و مانع توسعه می دانند. اصوالگرایان در عین حال که به وحدت میان اقوم و مذاهب مختلف این استان معتقدند؛ خواهان احقاق حقوق قومی و مذهبی در حد معقول و قانونی هستند به نحوی که متهم به ناسیونالیستی نشوند و در عین حال آنهایی که اصوالگرایان را متهم به قوم گرایی می کنند؛ خودشان در حد قوم گرایی اعمال نکنند. ما معتقدیم که حق مسلم قومیت های سیستانی و بلوچستانی است که مسئولیت ها و مدیریت های این استان را بدست بگیرند و با عنایت به دلسوزی، تعهد، شایستگی و کارآمدی برادروار با سایر نیروهای ماندگار در استان بتوانند مشکلات و موانع این استان را برطرف کنند و نسبت به کسانی که با تشدید و تعمیق شکاف های اختلافات و تفرقه انداختن بین اقوام و مذاهب اصیل این استان سعی دارند به منافع شخصی و حزبی خود برسند؛ آگاه باشند. همه مسئولان استان باید از توطئه های دشمنانی که تلاش دارند با شیعه هراسی، سنی هراسی، سیستانی هراسی، بلوچ هراسی و بومی هراسی اختلاف و تفرقه ایجاد کنند و ماهی خویش را از آب گل آلود بگیرند به شدت مبارزه کنند و در مجموع تحت نظارت و محوریت ولایت فقیه و قانون اساسی و منافع ملی به سمت وحدت، برادری و توسعه حرکت کنند و بصیرت به خرج دهند تا دشمنان داخلی و خارجی و منافقان و فتنه گران رامایوس کنند.
